Ekstraklasa, a w zasadzie PKO BP Ekstraklasa jak oficjalnie nazwana jest liga, to najwyższa klasa rozgrywkowa w Polsce. Od sezonu 2021/22 występuje w niej 18 zespołów, które rywalizują o tytuł mistrza kraju. Po 34. kolejkach oprócz najlepszej drużyny wyłaniane są co najmniej dwie ekipy, które będą w kolejnym sezonie występowały w Lidze Konferencji Europy oraz trójka spadkowiczów, czyli trzy najsłabsze drużyny, które zostaną zdegradowane do I ligi. Nowy sezon Ekstraklasy rozpocznie się 15 lipca, a zakończy się 21 lub 22 maja 2023 roku.
Ekstraklasa: historia powstania ligi
Historia powstania ligi polskiej jest długa i burzliwa. Pierwsze spotkania, jeszcze nie w ramach rozgrywek ligowych, odbyły się już w 1920 roku, czyli dwa lata po odzyskania przez Polskę niepodległości. Rozgrywek jednak nie dokończono ze względu na wybuch wojny polsko-bolszewickiej. Do rywalizacji powrócono po roku i przez kolejne trzy lata mistrza Polski wyłaniana w drodze Turnieju Finałowego Mistrzostw Polski, który w mocno okrojonym kształcie przypominał Puchar Polski.
W 1924 roku ponownie zawieszono rozgrywanie rozgrywek, bowiem reprezentacja Polski przygotowywała się do Letnich Igrzysk Olimpijskich, z których odpadła już po pierwszej rundzie i porażce 0:5 z Węgrami. Od 1927 roku rozgrywki w końcu przybrały podobny kształt do obecnych. Zawieszono je dopiero w 1939 roku z powodu rozpoczęcia II wojny światowej, a do formatu ostatecznie powrócono w 1949 roku.
Ekstraklasa: nazwy i reformy
W pierwszych powojennych rozgrywkach ligowych wystąpiło 14 zespołów. Dwa lata później tytuł mistrza Polski przyznano jednak nie triumfatorowi ligi, a zwycięzcy Pucharu Polski. W kolejnym, 1952 roku rozgrywki podzielono na dwie grupy, a ich mistrzowie rywalizowali o finalny tytuł czempiona. W 1962 roku odbyły się przejściowe rozgrywki, które miały na celu przejście z systemu wiosna-jesień na system jesień-wiosna. Później znowu w lidze występowało 16 drużyn aż do 1991 roku, gdy dokonała się reforma powiększenia rozgrywek o dwa klubu. Ta reforma przetrwała osiem lat i powrócono do niej ostatnie w tym roku. W międzyczasie liga dzielona była na grupy jak w sezonie 2001/02, pomniejszana do 14 zespołów czy organizowano dodatkowe mecze w grupach spadkowych i mistrzowskich po sezonie zasadniczym.
Do sezonu 2003/04 rozgrywki na najwyższym szczeblu w Polsce nazywano I ligą. W wyniku pozyskania sponsora tytularnego firmy Idea – ligę przemianowano na Idea Ekstraklasę, która po roku zmieniła nazwę, w wyniku rebrandingu firmy, na Orange Ekstraklasę. Oficjalnie zmianę nazewnictwa rozgrywek w Polsce (ekstraklasa, I liga, II liga, III liga, liga okręgowa, A-klasa, B-klasa) przegłosowano w 2007 roku. W kolejnych latach liga przywdziewała różne inne nazwy zgodnie ze firmami, które je sponsorowały. I tak rozgrywano mecze w ramach T-Mobile Ekstraklasy, Lotto Ekstraklasy, a obecnie PKO BP Ekstraklasy.
Ekstraklasa: statystyki
Pierwszym historycznie mistrzem Polski została Cracovia, choć wtedy czempiona nie wyłaniano w drodze rozgrywek ligowych. W takiej formie pierwszym triumfatorem został inny klub ze stolicy Małopolski – Wisła Kraków. Obecnie klubem z największą liczbą zdobytych mistrzostw Polski pozostaje Legia Warszawa, która od 1955 roku do teraz zdobyła 15 oficjalnych tytułów. Kibice stołecznego zespołu twierdzą, że sięgnęli o jeden czempionat więcej, ale tytuł z sezonu 1992/93 odebrano Legii w wyniku wyroku sądowego ze względu na afery korupcyjne. Na podium sklasyfikowane są dwa śląskie zespołu, które zdobyły po 14 mistrzostw, czyli Ruch Chorzów i Górnik Zabrze. A oto lista wszystkich triumfatorów
Pozycja | Klub | Liczba mistrzostw | Liczba wicemistrzostw/trzecich miejsc |
1. | Legia Warszawa | 15 | 13/12 |
2. | Ruch Chorzów | 14 | 6/9 |
3. | Górnik Zabrze | 14 | 4/7 |
4. | Wisła Kraków | 13 | 13/10 |
5. | Lech Poznań | 8 | 3/6 |
6. | Cracovia | 5 | 2/2 |
7. | Widzew Łódź | 4 | 7/3 |
8. | Pogoń Lwów | 4 | 3/0 |
9. | Warta Poznań | 2 | 5/7 |
10. | Polonia Bytom | 2 | 4/2 |
11. | Śląsk Wrocław | 2 | 3/2 |
11. | Polonia Warszawa | 2 | 3/2 |
13. | ŁKS Łódź | 2 | 1/3 |
13. | Stal Mielec | 2 | 1/3 |
15. | Zagłębie Lubin | 2 | 1/2 |
16. | Piast Gliwice | 1 | 1/1 |
16. | Szombierki Bytom | 1 | 1/1 |
18. | Garbarnia Kraków | 1 | 1/0 |
Ekstraklasa: sezon 2022/23 – tabela
OBSTAWIAJ EKSTRAKLASĘ W BETFAN
Oto tabela klubów ekstraklasy w sezonie 2022/23. Pierwsza drużyna zostaje mistrzem Polski i awansuje do eliminacji Ligi Mistrzów. Drużyny z miejsc 2.-3. awansują do kwalifikacji Ligi Konferencji Europy. Trzy ostatnie drużyny spadną z ekstraklasy. Sezon potrwa 34. kolejki. Rozpocznie się 15 lipca, a zakończy się 21 lub 22 maja 2023 roku. Łącznie zostanie rozegranych 306 spotkań.
Zasady ustalania kolejności: 1. liczba zdobytych punktów w całym cyklu rozgrywek; 2. liczba punktów zdobyta w meczach bezpośrednich; 3. różnica bramek w meczach bezpośrednich; 4. liczba zdobytych bramek na wyjeździe w meczach bezpośrednich (dla dwóch drużyn o równej liczbie punktów); 5. liczba zdobytych bramek w meczach bezpośrednich (dla więcej niż dwóch drużyn o równej liczbie punktów); 6. różnica bramek w całym cyklu rozgrywek; 7. liczba zdobytych bramek w całym cyklu rozgrywek; 8. liczba zwycięstw w całym cyklu rozgrywek; 9. liczba zwycięstw na wyjeździe w całym cyklu rozgrywek; 10. mniejsza liczba punktów za kartki (czerwona kartka = 3 punkty, żółta kartka = 1 punkt, wykluczenie na skutek dwóch żółtych kartek = 3 punkty, uwzględniające 1 punkt za pierwszą żółtą kartkę); 11. wyższe miejsce w klasyfikacji Fair Play. W przypadku, gdy drużyny o równej liczbie punktów nie rozegrały jeszcze wszystkich meczów bezpośrednich, punkty od 2 do 5 są pomijane.